Stelen: het dorp van samenhorigheid
Stelen is een van de twaalf unieke deeldorpen van Geel. Hier vind je heel wat interessante info over het dorp, van boeiende verhalen tot fascinerende cijfers. Ontdek de eigenheid van Stelen en leer meer over zijn geschiedenis, gemeenschap en bijzondere plekken. Kom zeker eens langs in Stelen!
Inwoners aan het woord
Sinds 2007 noemt Kris Lievens (39), voorzitter van de parochieraad, Stelen zijn thuis. Geboren in Geel en opgegroeid in Meerhout, vond hij hier zijn plek. "Ik had meteen een goed gevoel bij Stelen. Er heerst een gezellige dorpssfeer en een sterk gemeenschapsgevoel." Willy Sauvillers (78) vestigde zich in 1969 in Stelen, door zijn huwelijk. "Vroeger was het landelijker en kleinschaliger, maar de kern van het dorpsleven is gebleven."
Wat hen het meest raakt, is de charme en samenhorigheid van het dorp. Kris vertelt: "Elke plek heeft zijn eigen schoonheid. Ik breng veel tijd door in de parochiezaal, maar het natuurgebied buiten Stelen vind ik het mooist." Er is slechts één café in het deeldorp. Hier is Willy grote fan van: “Het is een centrale ontmoetingsplek waar mensen samenkomen en herinneringen delen."
Over het karakter van het dorp zijn ze het eens: Stelen heeft zijn eigen identiteit behouden. Kris verwijst naar het lied ‘Het Dorp’ van Zjef Vanuytsel: "De tekst roept een nostalgisch gevoel op dat ik sterk herken in Stelen. Het dorp heeft zich ontwikkeld, maar de gemeenschapszin is gebleven. Hier kunnen we samen genieten, zelfs als we het niet altijd overal over eens zijn." Willy wijst op de Oogstfeesten als het evenement van het jaar. "Mensen komen van ver om dit te beleven. Het brengt jong en oud samen."
Stelen kent een bewogen geschiedenis met ingrijpende veranderingen, zoals de aanleg van het kanaal en de autosnelweg. Toch heeft het dorp zijn strijdvaardigheid behouden. "Vroeger protesteerden mensen tegen de industrie met de slogan 'Stelen wil niet sterven'. Die mentaliteit leeft nog steeds”, zegt Kris. Willy voegt toe: "Plekken zoals de Engelse begraafplaats en het Badhuis geven Stelen zijn unieke karakter."
“De Oogstfeesten zijn een van de hoogtepunten en ook het weekend van Stelen kermis blijft een belangrijk moment op de kalender”, benadrukt Kris. “Het verenigingsleven is hier nog altijd heel actief.” Willy vult aan: “Vrijwilligers dragen de evenementen, wat de samenhorigheid benadrukt.”
Toch betreuren ze enkele verliezen. "Het laatste winkeltje in het dorp sloot zijn deuren. Dat is een groot gemis, vooral voor ouderen", zegt Kris. Willy merkt op hoe Stelen kleiner werd door industrie, maar blijft positief over de toekomst. "Op het vlak van inwoners mag alles hetzelfde blijven", besluit hij. "We moeten de dorpssfeer en samenhorigheid behouden", zegt Kris. "We hebben hier een mooie balans die we moeten koesteren."
Waar komt de naam vandaan?
De naam ‘Stelen’ kent een rijke geschiedenis. De eerste vermelding dateert uit 1293 als Arnoldus de Stele. In 1427 wordt de naam Stelen gebruikt, en later in 1507 verschijnt de variant Stellen.
Volgens historisch onderzoek houdt de naam verband met de ‘opstall’ die rond 1300 door de Heren van Geel werd geschonken aan de bewoners in ruil voor een jaarlijkse belasting. De term stel(l)en verwijst naar stellinge, wat ‘stal’ of ‘staanplaats’ betekent. Dit suggereert dat Stelen oorspronkelijk een gebied was waar woningen of stallen werden opgericht onder het leenstelsel.
Hoogtepunten in Stelen
Oogstfeesten: landelijke stiel tot leven
Een van de jaarlijkse hoogtepunten in Stelen zijn de Oogstfeesten op 10 augustus. Dit evenement brengt de gemeenschap samen om de landbouwtradities en de oogst te vieren. Bezoekers kunnen genieten van een tentoonstelling met tientallen oude tractoren, oldtimers en motorfietsen, maar ook diverse ambachten en optredens. Doorlopend zijn er demonstraties en optredens die de landelijke stiel tot leven brengen. De festiviteiten omvatten muziek, lokale lekkernijen en activiteiten voor jong en oud. Mis deze gezellige en traditionele viering niet en kom zeker een keer langs om de unieke sfeer zelf te beleven!
Kermis: een feest voor de gemeenschap
Van 27 tot en met 29 september bruist Stelen van gezelligheid tijdens de jaarlijkse kermis. Het evenement start op vrijdag met een groot Bruegelbuffet. Zaterdag staan een joggingwedstrijd, wandeling, kinderbal en avondfeest op het programma. Op zondag wordt er een kermisterras voorzien aan het café van het dorp. Maandag sluit de kermis af in het café met een ludieke ‘vogelpik per fiets’.
Een pop-upcafé voor iedereen
"Stelen Ontmoet Stelen" is een pop-upcafé dat inwoners dichter bij elkaar brengt met laagdrempelige ontmoetingen en gezellige initiatieven. Dit werd gerealiseerd met de steun van Burgerbudget Geel. Dankzij de inzet van enthousiaste vrijwilligers ontstaan er momenten waarop buren elkaar beter leren kennen en de gemeenschap sterker wordt. Dit initiatief draagt bij aan een warme en verbonden leefomgeving waar iedereen welkom is.
Bekende plekken in Stelen
Sint-Apolloniakerk: historisch herkenningspunt
De Sint-Apolloniakerk is een historisch herkenningspunt in Stelen. Gebouwd in 1871 naar het ontwerp van architect Pieter Jozef Taeymans, werd de kerk in 1874 officieel in gebruik genomen. De oorspronkelijke kerk werd bekroond met een slank torentje, dat later vervangen werd door de huidige toren, ontworpen door Jules Taeymans in 1929.
Oorlogsgraven: slag om Geel
Het omringende kerkhof bevat oorlogsgraven van het Gemenebest, ter nagedachtenis aan de soldaten die sneuvelden tijdens de slag om Geel in 1944. In recente jaren is er een inventarisatie gemaakt van de religieuze objecten en kunstwerken binnen de kerk, wat bijdraagt aan het behoud van het religieuze erfgoed van Stelen.
Het badhuis: erfgoed in transitie
Het voormalige badhuis, gebouwd rond 1900, is een mooi voorbeeld van laat negentiende-eeuwse baksteenarchitectuur met neoclassicistische elementen. Hoewel het pand zelf nog wacht op restauratie, werden er zeven nieuwe koopwoningen naast gebouwd. Zo blijft het historische gebouw behouden en krijgt de site een nieuwe invulling binnen een moderne woonomgeving.
Gemeenteschool: bruisende leeromgeving
De voormalige gemeenteschool is een charmant negentiende-eeuws gebouw met een rijke geschiedenis. De imposante neoclassicistische toegangspoort en de karaktervolle bakstenen gevels maken het een blikvanger in de omgeving. Het pand is erkend als bouwkundig erfgoed. Hier krijgen ook tot op de dag van vandaag leerlingen nog altijd les.
Cijfers en bevolking
Stelen is in 2024 de thuisbasis van 344 gezinnen en 834 inwoners, verspreid over een oppervlakte van 6,70 km². Dit betekent een gemiddelde bevolkingsdichtheid van ongeveer 125 inwoners per km², wat zorgt voor een evenwichtige balans tussen ruimte en gemeenschap.
Ontdek Stelen
De volgende keer dat je door Stelen rijdt, ontdek je een dorp vol verhalen en activiteiten. Neem de tijd om langs te gaan bij de Oogstfeesten of te genieten van de kermis en ervaar zelf de unieke sfeer van dit deeldorp.
